Wielkopolska wygrana

27 grudnia to kolejna ważna rocznica w historii naszego narodu, a zarazem data, podczas której rozpoczął się jeden z 4 udanych polskich zrywów wolnościowych. Wypada wspomnieć więc o tej jakże ważnej dacie, która jednocześnie jest praktycznie pod dziś dzień zapomniana i znajduje się w cieniu innego powstania, które udane nie było (wręcz tragiczne).

Powstanie Wielkopolskie było istnym mistrzostwem działań politycznych i militarnych, których synchronizacja dała Polakom nie tylko wygraną, bo także faktyczne korzyści tj. przyłączenie prawie całej Wielkopolski do tworzącej się II Rzeczypospolitej.

Zryw przygotowywano przez wiele długich lat i udało się je przeprowadzić praktycznie idealnie. Tą iskrą, która spowodowała wybuch Powstania Wielkopolskiego, był przyjazd do Poznania (wtedy jeszcze Niemieckie Posen) wielkiej ikony świata muzyki tamtych lat, czyli Ignacego Paderewskiego.

Niemcy postanowili zakłócić  uroczystą, patriotyczną atmosferę spowodowaną pojawieniem ww. osoby.  27 grudnia 1918 roku, siły zaborcy podczas wydarzenia próbowali zademonstrować swoją siłę. Właśnie tego dnia, około godziny 17:00 padły pierwsze strzały.

Walki trwały i przebiegały tak sprawnie (w dużym skrócie oczywiście), że nawet siły Polskie zajęły niemieckie lotnisko. Co oznaczało, że zrodziły się pierwsze Polskie siły lotnicze. Największym sprzymierzeńcem okazał się chaos oraz nieformalna pomoc Polskich władz (na oficjalną nie można było liczyć).

Walki wyzwoleńcze o Poznań zakończyły się 6 stycznia zdobyciem ww. lotniska, które znajdowało się na Ławicy. Dowódcy Powstania z Poznania przekazali wkrótce po rozpoczęciu walk w mieście hasło dla prowincji: „Nie należy dłużej czekać!”. Dzięki temu walki szybko rozprzestrzeniły się niemal na całą Wielkopolskę.

Napisałem, że korzystny dla nas był chaos wroga. Cóż, powstanie wybuchło w odpowiednim momencie, kiedy, to w Niemczech trwało zamieszanie związane z bieżącą polityką (koniec Wielkiej Wojny, oraz możliwość wybuchu rewolucji) i nie udało się szybko zorganizować interwencji w Wielkopolsce. Ważnym elementem było też natychmiastowe przejęcie przez Polaków wszystkich podstawowych instytucji. Urzędy, poczta, administracja i banki funkcjonowały bez większych utrudnień.

Wielkopolski zryw niepodległościowy zakończył się praktycznie w pełni sukcesem, z powodu wsparcia nie tylko militarnego, ale też dyplomatycznego. Dyplomacja leżała głównie w odpowiedzialności wybitnego Romana Dmowskiego, który przebywał wtedy na konferencji pokojowej w Paryżu. Sprawa włączenia Wielkopolski do odrodzonej niepodległej Polski uzyskała poparcie państw zachodnich, zwłaszcza Francji. Powstanie zakończył rozejm podpisany 16 lutego 1919 roku w Trewirze, a 28 czerwca 1919 roku traktat wersalski przyznał Polsce niemal wszystkie tereny zajęte przez Powstańców wielkopolskich, a także Leszno, Kępno, Rawicz, Zbąszyń, Chodzież i Nakło.